NOWY SĄCZ SKANSEN – STADŁA
województwo małopolskie, powiat nowosądecki



(fot. Marcin Szukała - 2008)


(fot. Marcin Szukała - 2008)


(fot. Marcin Szukała - 2008)


(Stadła - pocztówka z lat 30 XX w.)


(Świniarsko - karta ewidencji zabytków - zabytek.pl)


(fot. Marcin Szukała - 2008)


(fot. Marcin Szukała - 2008)


(fot. Marcin Szukała - 2008)

Położenie. Miasto siedziby powiatu, ok. 100 km na pd. – wsch. od Krakowa. Skansen położony jest przy ulicy Lwowskiej.

Historia. Kościół p.w. NMP Królowej Polski z 1786 r. Zbudowany jako kaplica z fundacji Klarysek ze Starego Sącza we wsi Stadeł. Zaadaptowana na kościół dla zboru ewangelickiego przez osadników niemieckich. Uszkodzona przez pożar w 1806 r. Opuszczona w 1944 r. W latach 1958 – 60 przeniesiony do Świniarska dla parafii rzymskokatolickiej. Przebudowany wówczas wg projektu arch. Stefana Świszczowskiego – podwyższenie wieży i dobudowa podcieni, likwidacja wewnętrznych empor. Zniszczenie wieży i części dachu od uderzenia pioruna 1.05.2003 r. Przeniesiony na teren skansenu w 2005 r. i przywrócony do pierwotnego wyglądu. W 2008 r. odbyła się uroczysta rekonsekracja świątyni.

Budowa i wyposażenie. Kościół drewniany, konstrukcji zrębowej. Salowy, bez wyodrębnionego prezbiterium z nawy, zamknięty trójbocznie Wieża od frontu konstrukcji słupowej z kruchtą w przyziemiu. Zwieńczona gontowym dachem namiotowym i blaszanym hełmem baniasto – iglicowym z latarnią. Wejście główne osłonięte daszkiem dwuspadowym wspartym na słupach. Dach jednokalenicowy, kryty gontem. Charakterystyczne dla kościoła okna w dwóch kondygnacjach. Wewnątrz empora, wsparta na słupach obiegająca wokół świątynię. Strop o przekroju trapezu z płaskimi odcinkami po bokach nad emporami. Podłoga z płytek ceramicznych. Nie zachowana polichromia wg proj. Zofii i Zbigniewa Kowalskich z 1966 r. z scenami na stropie Koronacji NMP i Trójcy Świętej. Obecna polichromia z 2017 r. wykonana przez Józefa Steca na podstawie pierwowzoru z 1806 r. Strop z przedstawieniem nieba z obłokami z słońcem i księżycem. Balustrada empory z wizerunkami Chrystusa i 12 apostołów. Uzupełnieniem motywy architektoniczne z wazonami z kwiatami i girlandami. Ołtarz ambonowy z p. XVII w., pierwotnie wykonany dla katolickiego kościoła franciszkanów w Nowym Sączu. Chrzcielnica (kopia) barokowa z k. XVIII w. Duży kryształowy żyrandol. Portret Marcina Lutra. Ogrodzenie murowane z gontowym daszkiem.

Także warto zobaczyć. Drewniane kościoły w dzielnicach Chełmiec i Dąbrówka Polska. Cały skansen z drewnianym kościołem z Łososiny Dolnej i cerkwią z Czarne.

Literatura. [7][14]

Strona główna